新文字手冊/文盲農民的成績
第五 文盲農民的成績
1948年遼北省（現在改為遼西省）白城子，洮南， 大賚，鄭家屯，通遼，法庫等各省立中學裏都附設了農 民班，招收翻身的農民入學。先學新文字三個星期，以 後再學漢字，珠算，政治等課，六個月畢業（第一期畢 業的有一千五百多名）。這一次的實驗已經證明：新文 字不但容易學習，確實是勞苦大衆自己的文字，而且學 會了新文字，有了一個學習的工具，再學漢字就方便得 多了。下面的幾篇文章（弩手頭現有的幾篇，並沒經過 精細的選擇）是通遼第五中學和鄭家屯第四中學農民班 學生的成績。寫的是新文字，完了再由他們自己譯成漢 字。新文字和漢字對照的文章裏的別字由老師改正，寫 在括弧裏。
Ⅰ. 我們的作風
（這是通遼縣第五中學農民班的文盲婦女呂鳳蘭寫 的。她僅僅學習了三個禮拜的新文字，這時候，她還沒 學漢字，就是新文字的大寫字母和詞兒連寫也還沒學， 複音詞兒是用短橫連起來的。）
wo-men di zuo-feng
zai gia di sh-hou du sh zheng-gia-ren. zai ji-cian seng-huo kuen-nan, sien-zai fan-shen la, jou leng nian-shu, de-ma hao ni? shian-zai wo sin-siang jao hao-hao nian-shu, zai-shiao jao pu-su, cuan di je jao pu-su, bu jao me fen, pai jan-zh, zhe sh wo di shi-wang.
shiao-sheng ly feng lan.
我們的作風
在家的時候都是莊稼人。在以前生活困難，現在翻 身啦，又能念書，多麼好呢？現在我心想要好好念書。 在校要樸素，穿的也要樸素，不要抹粉，拍胭脂，這是 我的希望。
學生 呂鳳蘭
Ⅱ. 努力學習
（這是通遼第五中學農民班婦女周桂秋學習三個月 以後寫的。）
nuli shiaoshi
womn shang naa neng de zhejang di rhz ni?
zhe ke zhen sh kai - tian - pi - di tou i zao. zai goky shhou, womn shou najang hei-an tung-ku, ke ziu shuo bu gin liao.
shou pai liangsin siangsiang ba, ke zhen gian chingtian la. jou gungchandang zhejang peijang womn, womn jao zhuagin shgian, nuli shiaoshi. chu shiao hou, lingdau laobaishing fanshen, giagin shengchan, zhyuan cianshian.
san su zhou guei-chiu
Ⅲ. 翻身又翻心
（這一篇是鄭家屯四中農民班學生劉廷雙寫的，他是 一個十九歲的貧農，來校的時候只能歪歪扭扭寫自己的 名字“刘廷双”三個簡體字。學習了四個月以後，不但 能自由地寫新文字，而且漢字也寫得相當好，因爲他先 學新文字，所以以後寫漢字的文章，全是地道的口語，沒 有一般中學生半文半白，似通非通的句子。可是因為他 學會了大寫字母，不應當用大寫的地方，他也愛用大寫。）
Fanshen iu Fansin
Chiongren kuchu tai duo (do). Wo cung ba-suei dao sh-i suei, zai Pu Sh Tu Zhang Hung-guei gia Fang (fang) Zhu (zhu), r nian. Sh-i suei dao sh-san suei, zai Maolin dung Mengjituen Liu Chang-Chuen gia fang ma. Na shhou, giazhung kuennan, meijou shie chuan, guangzhao giao fang ma, ba giao zad (zhade) z (zh) liushiue. Meijou Ban Fa (banfa), zua (zhua) i Ba (ba) tumianz dang jau, zuo zai gian Bala shang. Ma paoliao, ginliao dizhud Di (di). Wo giao tengtung, Bu (bu) Neng Kuai (kuai) pao ky Nian. Na ren dizhu joumingd giao Liu Ba-pi. Wo dao tad mianchian, ta giu hengchi lai liao. Wo Bi (bi) ta hai Heng (heng). Dangsh ba wo hao da (daa). Wo ibian Ku (ku), ibian wang gia zou. daoliao gia, itou za (zha) dao zai kang-shang. Wo muchin wen wo, wo ie bu z-sheng. Zheng shuohua, giu gin wuli lai i Bang (bang) ren, giu zuoshialiao. ta shuo wo muchin, ni rz Fang (fang) ma, ginliao Liu Ba-pi di (de) gaoliangdi, zenme ban. Wo muchin shuo, leji zen ban giu zen ban. Dangsh faliao liang dan Liang (liang). Shianzai kanchilai, zhen tai chyle.
Wo fuchin ie gei dizhu kanghuo, dizhu giao Zhang Z-he, ta Ba wo fuchin daliao. Wo fuchin huei gia lai, Naoliao Bing (bing), sh-gi tian giu sliao.
Ba-i-wu shbian jihou, Ba Lu giun dao zhebian, womn tuenli ginlai Ba Lu giun. Wo tingshuo chengli chyzhengfu, chingsuan dizhu, wo muchin he wo shuo, douzheng dizhu Ne Ba (eba), chengli funyhuei, kuo Bing (bing) ky kuo wo, wo giu zhuang Bing (bing). Tingshuo jao dangia, wo giu haipa la. Douzheng dizhu, wo ie bu yuanji. Zai gia daizhao. tingshuo zhao shiaosheng, wo ie Bu yuanji lai. Wo muchin chiuan wo, wo cai lai dao S-Zhung Nengmin Bing Ban shiaoshi. Dao shiao jou i ge duo yue, wo ie bu Lehe (lehe), inwei bu kai naogin, guoliao i ge yue, cai jou ginbu, inwei sha ni? inwei laosh tigao womn wenhua cai Neng ginbu ni. Shianzai womnd shiueshiaod chingkuang hen jenao (renao), i libai i kao, lian chejan (cejan) z, bisai shuohua shuei hao. Bibao weiyuan sh gan shad ni? Sh ca (cha) chinggie, ca (cha) zshid. Shianzai wo naogin kaid haohaod la. Guoky dizhu zen (zhen) kehen. Naogin kailiao, Bu (bu) pa kuo Bing (bing), Bu pa dangia, Chu shiao jao gei renmin gansh. Wo dao shiao, deliao hen duo (do) di dungshi, guoky i ge z bush, shianzai Sin Wenz pinjinfa zueili shuochu di hua, giu neng pinshang. Sin Wenz hen nan shiao ie shiaohuei la. Zenjang shiaohuei di ni? Zhujao sh Nuli shiaoshi, Zaijou (zaai) jao chin sie, giu yongji huei di. Sin Wenz hueiliao, shiao hanz giu yongzhaoliao. Jou sheme yongchu Ni? Shiao hanz bu nan. Laosh giao i bai ge han z, yong Sin Wenz pinshang jin, Bu Wen Bieren giu hueiliao. Bifang fa di zjan (zran), lish, dush i ban Sin Wenz, i ban hanz, bu yong wen Bie Ren giu Kan (kan) mingbailiao.
Daa shangshiao, shdi hanz jou wu-bai duo (do) z, Lingwai Hai (hai) de Hen Duo Dungshi. Tou i ge, kai taoluenhuei, de di dungshi hen hao. Laosh giang, rengia piping, zwo piping, giu mingbailiao. Di-r ge, kai shiaozuhuei. Wo jou chiuedian Bu zdau (zhdau), giao rengia tichu jigian cai zdau (zhdau) chluedian, hen hao. Di-san ge, wodi (wod) naogin jou (ru) shiao di shhou, giu zhdau Nianshu weiliao zgi, shianzai zhdau nianshu bu guan (guang) wei zgi, hai weidi sh laobaishing, gei Laobaishing gansh kai Naogin. Bu Kai na sh Bushing di.
Womn jao Giangiue (giangiue) Nuli Shiaoshi. Gei Lao Bai Shing (laobaishing) gansh guangyong di, guangyong di.
Ⅳ. 我的出身歷史
（這篇是農民鄒承魁寫的，他小時候會經念過四年 書，可是以後一向給人家抗大活，據他說，把字都丢了。 入校以後先念新文字，後念漢字，進步得很快。這一篇 是他的自傳，漢字有好多別字，而且因為從前念過書，中 了一些文言的毒；新文字可寫得不錯。）
Wod chushen lish
Wo gia zai Fusinshian, Fugia-huangtuen. Wo cung siao ziu go chiongku rhz, baba gei dizhu Pei Lao-hen kanghuo, i-nian zheng liu-chi kuai chian, gaoliangmi wu-mao chian i-dou. Wo muchin gei Lao-Pei gia shi jishang, hai dai haiz, zhengde chian janghuo wo. Wo ba-suei zin gei Pei Lao-hen sh-fen, ta hai bu gung fan. Jou i-tian, wo zai ta na ch i-huei fan, giao Pei Lao-hen kangianliao. Na Pei Lao-hen na! dengzhao gidan dad janging shuo, “Shei giao ni zai wo zheli chfan? Ni gia chbuchi fan, shang wo zheli lai ch! Kuai ba fanwan fangshia! bie ch la! suei shuozhao, sueiziu ba ta na shiang Taishan di da bazhang gygiangchilai, ne (e) henhendi daa wo i-ge rguangz. Zhe ishia ba wo daa ge gentou, ba menja kediao i-ge, shuenzhao zuei wang shia liushiue. Wo muchin zai liwu chfan, tinggian ziu gimang zoudao waiwu lai; manlian-daisiau shiang Pei Lao-hen shuo, “Ni laorengla bie shengchi, inwei ta sueishu siao, bu zhdau sha, ni lao do gia yuanliang ba!” Na Pei Lao-hen shuo, “Kuaidian giao ta guendan! giaky ba!” Wo muchin ba wo fuchilai. Wo muchin na, na tunglei buzhdi wangshia diao, lingzhao wo wang gia zou, zou i-dau, ku i-dau.
Sh-s suei na nian, wo baba giao wo nianshu, zai ben tuen siaoshiao, gen jou chian di haiz zai ichi. Nianshu di shhou hai shou dizhugia di shiaosheng chi, lian laosh ie kanbushang. Tungshiaomn meitian na wo kaisin, shuo: “Shiang ni zhejang chiongdiaodii di huo nianshu jou sheme yongchu, zhang i-shen gutou hai siang nianshu, giuging ni neng zen di.” Siansheng ie sh najang, jou chian di shiaosheng zhen daajao, siansheng hai shuenzhao tamn. Tamn buhuei ie budaa, wo buhuei zhen bu kechi, bu ai gaosung wo hai busuan, “Shiang ni zhejang di shiaosheng buru zai gia dang zhuanggiaren.” shuowan ziu daa wo haogi banz.
Jou i tian zaochen, wo gia wu (meijou) mi, wo muchin shian gen giebiz (?) Wang heilianz gia gielai di mi, zhu di zhou ch. Wo ch daban bao, gankuai ziu shangshiao ky. Siansheng gian wo lai di tai wan, ziu dengzhao janging wen wo. “Ni zenme lai di zheme wan?” Wo shuo, “in gia meijou mi, shian gie di mi, zhu di fan, chwan cai lai, soji wanle. Ching laosh yuanliang ba.” Na laosh zhen bukechi, shuo, “Shiang ni zhejang chiong shiaosheng, jao-bujao di bujaogin. Ba shou nagolai!” daa wo i duen banz. Na dizhu di shiaosheng chouzhao wo siau. Wo zai na beijapai zhshia, nianliao s-nian shu, ziu bu nianliao.
Sh-ba suei na nian, wo ziu gei Lao Dai gia kanghuo. Tou i nian, gei ta dang banlaz. Ni gandao womn neibianr, bu giang liang, giang chian. I ge yue zheng chi-kuai chian, tungchi (?) du chuan zan zgi di, gao tanarch. So zheng di chian du jang gia. Ta dashfu joubingle, ziu giao wo tita zhufan. Ta gia jou 12-3 ge huogi, ta na di hen yuan, WO tiaozhao tiaor gei ta sung fan. Nash (Na shhou) we sueishu siao, zhen lei la! Dunggia kan we zhen nenggan, shuo, kechidi gen WO ziu hen Siao Zou, ni haohaodi gan dao shiatian, danjishang wo gel ni zo, bu cung ni jao chian." Wo dangzhenliao.. Wo pinmingdi gel ta gan, gieguo dao shiatian, sa
咱自己的，擱[]他那兒吃，所拼的 錢都養養家，他大夫有病了，就 我替他煮飯。他家有十二三個 夥計，他那地很 遠，我挑着 挑兒給他送飯。那時 我 歲數小，眞累啦！東家看我 應 說 我 能幹就很容氣的跟 "小鄒，你好好的幹到 夏天，單衣裳我給你做，不從 你要錢"我當眞了。我拼 命的給他幹，結果到夏天，Dai Bapi in siangchu dula shouduan lailiao. Ta yuanlai jou ge huai pen. Wo mei zai wuli di shhou, ta ba fan laochulai, fang zai penli. Wo hueilai kangian dunggia bang wo mang, wo ziu gimang ky duan fan-pen, yong li iduan, ziu duandiao dii liao. Dai Bapi zhe wangbadan, ba jan ideng shuo, “Ni zhe meiyongd dungshi, bu haohaodina, giao ba pen renghualiao. Daa i ge dapen doshao chian. Siang gei ni zo jishang ba, zhe huei sh buneng di liao!"
戴扒皮又想出毒辣手段來了。 他原來有個坏 我沒在 屋裏的時候，他把飯撈出來，放 在盆裏，我回來看見東家幫 我忙，我就急忙去瑞（端）飯盆， 用力一瑞（端），就瑞（端）掉底了。戴 扒皮這王八蛋，把眼一瞪說， "你這沒用的東西，不好好的孥， 把盆reng（扔）坏了。打個大盆 錢 多少 想給你做衣裳吧， 這回是不能的了！"Wo zai zheli feichangdi ku. wo gla mei gei zo danjishang, wo chuan hen pod danji gei ta kugan. Tunghang di Lii huogi sh gen WO ijangdi chiong, ta gia liu kou ren, chiuan zhzhao ta zheng chian jang gia. Jou i tian Lii huogi shia di zohuo, ba giao zha i ge kulung. Yuanlai ta chuandi sh po shie, giao zhaliao bubeng zoudau, ziu shiegungliao. Shieliao i ge do yue cai janghao. Dao chiutian zheng ganshang, Lii huogi dungga
我在這裏非常的苦我家沒 給做單衣裳 單衣裳我穿很破的單衣 給他苦幹。 同行的 夥計是跟跟我 一樣的弱，他家六 人， 全 指着他，拆錢養家。有一天 李夥計下地做活，把脚扎一個 空隆（窟窿）。原來他穿的是破鞋， 脚扎了 扎了不能走道，就歇工了。 歇了 手養好到 個 多 月 秋天正幹上，李夥計東家ke ziu gen ta bu kechiliao, kouliao ta i ge yue di gungchian, Ta i nian zheng chi-shkuai chian, i ge yue kou sh-kuai chian. Lii huogi wu (mei) fa, in gia chiong, zai beidi ku rji. Dai Bapi jou i ge rz dang gingcha, ishiaban, laidao gia, ziu hen huogi zodi huo shao.Jou i tian zheng ganshang Lii huogi shang wuli shijan, giao Dai Bapi di rz kangianliao, ziu ne (e) henhendi ba jangdau zai (zhai) shialai, zhaozhao Lii huogi shen
可就跟他不客氣了，扣了他 個月的工錢， 他 年 採 七十塊錢， 個月 月 十塊 錢。李夥計無（沒）法，因家 窮， 在被的（背地）哭而以（已）。[這句最壞]。 戴扒皮有個兒子當警察， 一下班，來到家，就恨夥計做的活 少。有一天正幹上李夥計 上屋裏吸烟， 叫 戴扒皮的兒子 看見了，就惡狠狠的把洋刀（指揮刀） 載（摘）下來照着李夥計身shang daa, daawan hai giao ta shang dangyuansin gueizhao. Wo zai wuli, yubei daawan wufan, kangian Lii huogi aidaa, WO ziu goky hai guei zai dangyuansin, jangchiuching, ching ni lao yuanliang yuanliang ta ba. A! ta buzhuen renching, "Shei fangolai gei wo gi ge rleiz, shuo, do zuei do she!" daadi WO giao ni ni do sheng ie bugan jan. Zai zhe dangr, dangr, ta tunghangdi Gi gingeha lai zhao ta, ba 超 giaozouliao. Ta zouliao, wo gandao Lill huogi
上打打完還他上 當院心 跪着我在屋裏，預備 打完 午飯，看見李夥計愛（挨）打， 我就 過去 還跪在當院心， 映（央）求情， 円 你老 原諒 原 諒他吧。啊！他不準（准）人情， "誰 反過來給我幾個耳雷子，說， 嘴多舌！"打的我 叫你多 聲也不敢言。在這當兒，他 同行的 警察來找他，把他 叫走了。他走了，我趕到李夥genehian, ba ta lachilai. Lii huogi chilai shuo, "Wo naa beiz zonieliao, shou zhejang di ku, zhen meijou banfa." Shiadi di daitoud hueilai ch wufan, ibian chzhao, wo ibian disheng di shuo, "Shao dunggia zhen hen na! ba Lii huogi daadi najang hai shiaguei." Daitoud hengliao liang sheng, chwan fan du shiadi zchuo kyliao. Dunggia di siyuan jou ge Sung Laoliu. Ta zhu zai Dai Bapi di fangz. Sung Laoliu ige gia s-kou ren, ige chiz, igo Tz,
跟前，把他拉起來，李夥計起來 說，"我輩子做（孽）了，受這樣 的苦眞沒有辦法。"下地的 大（帶）頭的回來吃午飯，邊吃着， 我 邊的（低）聲的說，"少東家 眞狠哪！把李 把李夥計打的那樣 還下跪！"大（帶）頭的哼了兩聲， 去了。 吃完飯都下地做活 東家的西院有個宋老六 他住在戴扒皮的房子宋老六 家四口 人， 人， 一個 一個 妻子， 一個兒子，一個 妻子，gueiny, rz siao, ta gueiny sh-chi suel, zhangdi jou gifen rencai, Shao dunggia ke ziu shiangzhongliao, changchang (di) wang ta giali ky, zuo zai kangshang, yong ta na shaimimid janging liuliudi chiaozhao rengia di gueiny, wen Sung Laotaitai, "Ni gueiny doshao sueishu la?" Sung Laotaitai zhdau ta mei anhaosin, ziu mei haochidi hueida, "Sh-wu suei la!" Shao dunggia zhe huei peng dingz liao, ta ziu cuen zai sinli. Na nian dunggi jao laugung, Shao dung-
閨女，兒子小，他閨女十七歲， 長的有有幾分人 東家可 就相中了，常常（的）往他 家裏去，坐在炕上，用他那 色迷迷的眼睛流流的chiao（瞧）着人家 的閨女，問 老太太，"你閨女 多少歲數啦？"宋老太太知（道） 他没安好心，就沒好氣的回答， "十五歲啦！" 東家'這回 拚（碰）釘子了，他就存在心裏那 年冬季要勞工[偽滿拉壯丁]， 東gia siangchi eungchian chouhen, ziu ba Sung Laoliu tiaoshangliao, ky dang laogung. Kelian ta gia ziu (zjou) ta i ren zhengchian, Sung Laoliu dang laogung ky bushang ige yue di guangging, ta chiz ziu jaofan ch. Wo zal gia kanghuo, idian dachi bugan chu. Di-san nian chiutian daa liang, gi giao ziu chilai daachang, izh daadao wuhou chichang, jangwan, womn sh-r-san ge tunghangdi du wang cangzli kang kang liang, Dai Bapi zai pangbian kanzhao, shao. "Kan
家想起從前仇恨，就把宋 老六挑上了，去當勞工，可憐 他家就（只有）他一人 。人掙錢， 宋 老六當勞工去不上一個 一個月 的光景，他妻子就 子就要飯吃我 在家扛活，。點大氣不敢 的（第）三年秋天打粮，鷄叫 就起來打場，一直打到 午後 起場，楊（扮）完，我們十二三個同 行的都往倉子裏扛粮，熟 扒皮在旁邊看着，說 "看nimn shaei neng kang!" Womn ke ziu gingsaichilai. Nai huei ba wo leitushiue liao, jangliao bange yue cai haoliao. Na nian dunggi layuechian shiagung, giazhong meijou chliang, chliang guei meijou banfa, ziu bandao Dungkezhongchi Bajantalatuen, dao Bajantalatuen ie mei sha gan, wo gen Baba sh niufen mai. Di-r nian Zhang Lin daa shiatian gen sigiebiz (?) liushueiban. Dao dungtian iu mei sha gan Zhang Lin huei bian shiz, WO gen 請
你們誰能 打！" 我們可就 競賽起來。那 回把我累吐血 了，養了半個月才好了， 那年冬季胺（臘）月前F I， 家中沒有吃粮，吃粮貴沒有 辦法，就搬到東科中旗巴彦塔 拉屯到巴彦塔拉屯也沒啥幹， 我跟爸爸拾牛糞賣。的（第）二年。 張林打 夏天跟西借此子（？） 流水班到冬天又沒啥幹。 張林會福蓆子，我跟他shiao bian shiz. Sh-gi tian di gungfu ziu tigaoliao. shiaohueiliao. Zeung shiaohuei, shenghuo ziu Kynian chuengi giefanggiun 'da fangung. ba zhongjang daatuei, WO zhe cai deliao giefang, fango shen lai. Ginnian zheng-yue chu-wu na tian, wo zai nenghuei danrhen zweiduei siao dueizhang, kangian Zhu Ting-shi, Di-S takynian dunggi zai Zhenggiatuen zhongshiao nian san ge yue di shu. Zhu Ting-shi gen WO shuo, "Ni niango shu
學 編蓆子，十幾天的工夫就 提高了。 學會了。自從學會， 生活就 去年春季解放軍 反攻。 大 把中央打退，我這 得了 解放，翻過身來。今年正月 初五那天，我在農會担任 自衞队（隊）小队（隊）長，看見朱延喜 第四 他去年冬季在鄭家屯 中學 念 三個月的書。朱 廷喜跟我說，"你念過響meijou?" Wo shuo, "Wo niango s-nian, wangliao." Zhu shuo, “Shianzai Zhenggiatuen zhaosheng, fen liang buufen, ibuufen chu-zhong, ibuufen nengminban." Wo shuo, "Nengminban gan sha di?” Ta shuo, “Nengminban sh giao gu-pin neng z-di shiaoshi wei renmin fuwo di benling." Wo iting ziu “Wo ky, wo ky, shiaoshi legiliao. wei renmin fuwu di benling.” Wo wei sha bu ky shiaoshi Sin shehuei di zhsh, gianglai hao wel
沒有？”我說， “我念過四年， 忘了。”朱說， “現在鄭家屯 招生，分兩部分， 部分，一部分初中， 部分農民班”我說，“農民班 幹啥的？”他說，“農民班是 叫 僱致農子弟學習爲人民 服務的本鎖。”我 一聽 “我去，我去，學習爲 就樂急了。 民服務 的本領"我爲啥 爲啥不 不去學習 新社會的知識，蔣（將）來好爲guangdad laobaishing fuwu. Wo ziu lizh giangiue ky shiao, giue yu dizhu giegi zo douzheng!
wan