新文字手册/文盲农民的成绩
第五 文盲农民的成绩
1948年辽北省(现在改为辽西省)白城子,洮南, 大赉,郑家屯,通辽,法库等各省立中学里都附设了农 民班,招收翻身的农民入学。先学新文字三个星期,以 后再学汉字,珠算,政治等课,六个月毕业(第一期毕 业的有一千五百多名)。这一次的实验已经证明:新文 字不但容易学习,确实是劳苦大众自己的文字,而且学 会了新文字,有了一个学习的工具,再学汉字就方便得 多了。下面的几篇文章(弩手头现有的几篇,并没经过 精细的选择)是通辽第五中学和郑家屯第四中学农民班 学生的成绩。写的是新文字,完了再由他们自己译成汉 字。新文字和汉字对照的文章里的别字由老师改正,写 在括弧里。
Ⅰ. 我们的作风
(这是通辽县第五中学农民班的文盲妇女吕凤兰写 的。她仅仅学习了三个礼拜的新文字,这时候,她还没 学汉字,就是新文字的大写字母和词儿连写也还没学, 复音词儿是用短横连起来的。)
wo-men di zuo-feng
zai gia di sh-hou du sh zheng-gia-ren. zai ji-cian seng-huo kuen-nan, sien-zai fan-shen la, jou leng nian-shu, de-ma hao ni? shian-zai wo sin-siang jao hao-hao nian-shu, zai-shiao jao pu-su, cuan di je jao pu-su, bu jao me fen, pai jan-zh, zhe sh wo di shi-wang.
shiao-sheng ly feng lan.
我们的作风
在家的时候都是庄稼人。在以前生活困难,现在翻 身啦,又能念书,多么好呢?现在我心想要好好念书。 在校要朴素,穿的也要朴素,不要抹粉,拍胭脂,这是 我的希望。
学生 吕凤兰
Ⅱ. 努力学习
(这是通辽第五中学农民班妇女周桂秋学习三个月 以后写的。)
nuli shiaoshi
womn shang naa neng de zhejang di rhz ni?
zhe ke zhen sh kai - tian - pi - di tou i zao. zai goky shhou, womn shou najang hei-an tung-ku, ke ziu shuo bu gin liao.
shou pai liangsin siangsiang ba, ke zhen gian chingtian la. jou gungchandang zhejang peijang womn, womn jao zhuagin shgian, nuli shiaoshi. chu shiao hou, lingdau laobaishing fanshen, giagin shengchan, zhyuan cianshian.
san su zhou guei-chiu
Ⅲ. 翻身又翻心
(这一篇是郑家屯四中农民班学生刘廷双写的,他是 一个十九岁的贫农,来校的时候只能歪歪扭扭写自己的 名字“刘廷双”三个简体字。学习了四个月以后,不但 能自由地写新文字,而且汉字也写得相当好,因为他先 学新文字,所以以后写汉字的文章,全是地道的口语,没 有一般中学生半文半白,似通非通的句子。可是因为他 学会了大写字母,不应当用大写的地方,他也爱用大写。)
Fanshen iu Fansin
Chiongren kuchu tai duo (do). Wo cung ba-suei dao sh-i suei, zai Pu Sh Tu Zhang Hung-guei gia Fang (fang) Zhu (zhu), r nian. Sh-i suei dao sh-san suei, zai Maolin dung Mengjituen Liu Chang-Chuen gia fang ma. Na shhou, giazhung kuennan, meijou shie chuan, guangzhao giao fang ma, ba giao zad (zhade) z (zh) liushiue. Meijou Ban Fa (banfa), zua (zhua) i Ba (ba) tumianz dang jau, zuo zai gian Bala shang. Ma paoliao, ginliao dizhud Di (di). Wo giao tengtung, Bu (bu) Neng Kuai (kuai) pao ky Nian. Na ren dizhu joumingd giao Liu Ba-pi. Wo dao tad mianchian, ta giu hengchi lai liao. Wo Bi (bi) ta hai Heng (heng). Dangsh ba wo hao da (daa). Wo ibian Ku (ku), ibian wang gia zou. daoliao gia, itou za (zha) dao zai kang-shang. Wo muchin wen wo, wo ie bu z-sheng. Zheng shuohua, giu gin wuli lai i Bang (bang) ren, giu zuoshialiao. ta shuo wo muchin, ni rz Fang (fang) ma, ginliao Liu Ba-pi di (de) gaoliangdi, zenme ban. Wo muchin shuo, leji zen ban giu zen ban. Dangsh faliao liang dan Liang (liang). Shianzai kanchilai, zhen tai chyle.
Wo fuchin ie gei dizhu kanghuo, dizhu giao Zhang Z-he, ta Ba wo fuchin daliao. Wo fuchin huei gia lai, Naoliao Bing (bing), sh-gi tian giu sliao.
Ba-i-wu shbian jihou, Ba Lu giun dao zhebian, womn tuenli ginlai Ba Lu giun. Wo tingshuo chengli chyzhengfu, chingsuan dizhu, wo muchin he wo shuo, douzheng dizhu Ne Ba (eba), chengli funyhuei, kuo Bing (bing) ky kuo wo, wo giu zhuang Bing (bing). Tingshuo jao dangia, wo giu haipa la. Douzheng dizhu, wo ie bu yuanji. Zai gia daizhao. tingshuo zhao shiaosheng, wo ie Bu yuanji lai. Wo muchin chiuan wo, wo cai lai dao S-Zhung Nengmin Bing Ban shiaoshi. Dao shiao jou i ge duo yue, wo ie bu Lehe (lehe), inwei bu kai naogin, guoliao i ge yue, cai jou ginbu, inwei sha ni? inwei laosh tigao womn wenhua cai Neng ginbu ni. Shianzai womnd shiueshiaod chingkuang hen jenao (renao), i libai i kao, lian chejan (cejan) z, bisai shuohua shuei hao. Bibao weiyuan sh gan shad ni? Sh ca (cha) chinggie, ca (cha) zshid. Shianzai wo naogin kaid haohaod la. Guoky dizhu zen (zhen) kehen. Naogin kailiao, Bu (bu) pa kuo Bing (bing), Bu pa dangia, Chu shiao jao gei renmin gansh. Wo dao shiao, deliao hen duo (do) di dungshi, guoky i ge z bush, shianzai Sin Wenz pinjinfa zueili shuochu di hua, giu neng pinshang. Sin Wenz hen nan shiao ie shiaohuei la. Zenjang shiaohuei di ni? Zhujao sh Nuli shiaoshi, Zaijou (zaai) jao chin sie, giu yongji huei di. Sin Wenz hueiliao, shiao hanz giu yongzhaoliao. Jou sheme yongchu Ni? Shiao hanz bu nan. Laosh giao i bai ge han z, yong Sin Wenz pinshang jin, Bu Wen Bieren giu hueiliao. Bifang fa di zjan (zran), lish, dush i ban Sin Wenz, i ban hanz, bu yong wen Bie Ren giu Kan (kan) mingbailiao.
Daa shangshiao, shdi hanz jou wu-bai duo (do) z, Lingwai Hai (hai) de Hen Duo Dungshi. Tou i ge, kai taoluenhuei, de di dungshi hen hao. Laosh giang, rengia piping, zwo piping, giu mingbailiao. Di-r ge, kai shiaozuhuei. Wo jou chiuedian Bu zdau (zhdau), giao rengia tichu jigian cai zdau (zhdau) chluedian, hen hao. Di-san ge, wodi (wod) naogin jou (ru) shiao di shhou, giu zhdau Nianshu weiliao zgi, shianzai zhdau nianshu bu guan (guang) wei zgi, hai weidi sh laobaishing, gei Laobaishing gansh kai Naogin. Bu Kai na sh Bushing di.
Womn jao Giangiue (giangiue) Nuli Shiaoshi. Gei Lao Bai Shing (laobaishing) gansh guangyong di, guangyong di.
Ⅳ. 我的出身历史
(这篇是农民邹承魁写的,他小时候会经念过四年 书,可是以后一向给人家抗大活,据他说,把字都丢了。 入校以后先念新文字,后念汉字,进步得很快。这一篇 是他的自传,汉字有好多别字,而且因为从前念过书,中 了一些文言的毒;新文字可写得不错。)
Wod chushen lish
Wo gia zai Fusinshian, Fugia-huangtuen. Wo cung siao ziu go chiongku rhz, baba gei dizhu Pei Lao-hen kanghuo, i-nian zheng liu-chi kuai chian, gaoliangmi wu-mao chian i-dou. Wo muchin gei Lao-Pei gia shi jishang, hai dai haiz, zhengde chian janghuo wo. Wo ba-suei zin gei Pei Lao-hen sh-fen, ta hai bu gung fan. Jou i-tian, wo zai ta na ch i-huei fan, giao Pei Lao-hen kangianliao. Na Pei Lao-hen na! dengzhao gidan dad janging shuo, “Shei giao ni zai wo zheli chfan? Ni gia chbuchi fan, shang wo zheli lai ch! Kuai ba fanwan fangshia! bie ch la! suei shuozhao, sueiziu ba ta na shiang Taishan di da bazhang gygiangchilai, ne (e) henhendi daa wo i-ge rguangz. Zhe ishia ba wo daa ge gentou, ba menja kediao i-ge, shuenzhao zuei wang shia liushiue. Wo muchin zai liwu chfan, tinggian ziu gimang zoudao waiwu lai; manlian-daisiau shiang Pei Lao-hen shuo, “Ni laorengla bie shengchi, inwei ta sueishu siao, bu zhdau sha, ni lao do gia yuanliang ba!” Na Pei Lao-hen shuo, “Kuaidian giao ta guendan! giaky ba!” Wo muchin ba wo fuchilai. Wo muchin na, na tunglei buzhdi wangshia diao, lingzhao wo wang gia zou, zou i-dau, ku i-dau.
Sh-s suei na nian, wo baba giao wo nianshu, zai ben tuen siaoshiao, gen jou chian di haiz zai ichi. Nianshu di shhou hai shou dizhugia di shiaosheng chi, lian laosh ie kanbushang. Tungshiaomn meitian na wo kaisin, shuo: “Shiang ni zhejang chiongdiaodii di huo nianshu jou sheme yongchu, zhang i-shen gutou hai siang nianshu, giuging ni neng zen di.” Siansheng ie sh najang, jou chian di shiaosheng zhen daajao, siansheng hai shuenzhao tamn. Tamn buhuei ie budaa, wo buhuei zhen bu kechi, bu ai gaosung wo hai busuan, “Shiang ni zhejang di shiaosheng buru zai gia dang zhuanggiaren.” shuowan ziu daa wo haogi banz.
Jou i tian zaochen, wo gia wu (meijou) mi, wo muchin shian gen giebiz (?) Wang heilianz gia gielai di mi, zhu di zhou ch. Wo ch daban bao, gankuai ziu shangshiao ky. Siansheng gian wo lai di tai wan, ziu dengzhao janging wen wo. “Ni zenme lai di zheme wan?” Wo shuo, “in gia meijou mi, shian gie di mi, zhu di fan, chwan cai lai, soji wanle. Ching laosh yuanliang ba.” Na laosh zhen bukechi, shuo, “Shiang ni zhejang chiong shiaosheng, jao-bujao di bujaogin. Ba shou nagolai!” daa wo i duen banz. Na dizhu di shiaosheng chouzhao wo siau. Wo zai na beijapai zhshia, nianliao s-nian shu, ziu bu nianliao.
Sh-ba suei na nian, wo ziu gei Lao Dai gia kanghuo. Tou i nian, gei ta dang banlaz. Ni gandao womn neibianr, bu giang liang, giang chian. I ge yue zheng chi-kuai chian, tungchi (?) du chuan zan zgi di, gao tanarch. So zheng di chian du jang gia. Ta dashfu joubingle, ziu giao wo tita zhufan. Ta gia jou 12-3 ge huogi, ta na di hen yuan, WO tiaozhao tiaor gei ta sung fan. Nash (Na shhou) we sueishu siao, zhen lei la! Dunggia kan we zhen nenggan, shuo, kechidi gen WO ziu hen Siao Zou, ni haohaodi gan dao shiatian, danjishang wo gel ni zo, bu cung ni jao chian." Wo dangzhenliao.. Wo pinmingdi gel ta gan, gieguo dao shiatian, sa
咱自己的,搁[]他那儿吃,所拼的 钱都养养家,他大夫有病了,就 我替他煮饭。他家有十二三个 伙计,他那地很 远,我挑着 挑儿给他送饭。那时 我 岁数小,真累啦!东家看我 应 说 我 能干就很容气的跟 "小邹,你好好的干到 夏天,单衣裳我给你做,不从 你要钱"我当真了。我拼 命的给他干,结果到夏天,Dai Bapi in siangchu dula shouduan lailiao. Ta yuanlai jou ge huai pen. Wo mei zai wuli di shhou, ta ba fan laochulai, fang zai penli. Wo hueilai kangian dunggia bang wo mang, wo ziu gimang ky duan fan-pen, yong li iduan, ziu duandiao dii liao. Dai Bapi zhe wangbadan, ba jan ideng shuo, “Ni zhe meiyongd dungshi, bu haohaodina, giao ba pen renghualiao. Daa i ge dapen doshao chian. Siang gei ni zo jishang ba, zhe huei sh buneng di liao!"
戴扒皮又想出毒辣手段来了。 他原来有个坏 我没在 屋里的时候,他把饭捞出来,放 在盆里,我回来看见东家帮 我忙,我就急忙去瑞(端)饭盆, 用力一瑞(端),就瑞(端)掉底了。戴 扒皮这王八蛋,把眼一瞪说, "你这没用的东西,不好好的孥, 把盆reng(扔)坏了。打个大盆 钱 多少 想给你做衣裳吧, 这回是不能的了!"Wo zai zheli feichangdi ku. wo gla mei gei zo danjishang, wo chuan hen pod danji gei ta kugan. Tunghang di Lii huogi sh gen WO ijangdi chiong, ta gia liu kou ren, chiuan zhzhao ta zheng chian jang gia. Jou i tian Lii huogi shia di zohuo, ba giao zha i ge kulung. Yuanlai ta chuandi sh po shie, giao zhaliao bubeng zoudau, ziu shiegungliao. Shieliao i ge do yue cai janghao. Dao chiutian zheng ganshang, Lii huogi dungga
我在这里非常的苦我家没 给做单衣裳 单衣裳我穿很破的单衣 给他苦干。 同行的 伙计是跟跟我 一样的弱,他家六 人, 全 指着他,拆钱养家。有一天 李伙计下地做活,把脚扎一个 空隆(窟窿)。原来他穿的是破鞋, 脚扎了 扎了不能走道,就歇工了。 歇了 手养好到 个 多 月 秋天正干上,李伙计东家ke ziu gen ta bu kechiliao, kouliao ta i ge yue di gungchian, Ta i nian zheng chi-shkuai chian, i ge yue kou sh-kuai chian. Lii huogi wu (mei) fa, in gia chiong, zai beidi ku rji. Dai Bapi jou i ge rz dang gingcha, ishiaban, laidao gia, ziu hen huogi zodi huo shao.Jou i tian zheng ganshang Lii huogi shang wuli shijan, giao Dai Bapi di rz kangianliao, ziu ne (e) henhendi ba jangdau zai (zhai) shialai, zhaozhao Lii huogi shen
可就跟他不客气了,扣了他 个月的工钱, 他 年 采 七十块钱, 个月 月 十块 钱。李伙计无(没)法,因家 穷, 在被的(背地)哭而以(已)。[这句最坏]。 戴扒皮有个儿子当警察, 一下班,来到家,就恨伙计做的活 少。有一天正干上李伙计 上屋里吸烟, 叫 戴扒皮的儿子 看见了,就恶狠狠的把洋刀(指挥刀) 载(摘)下来照着李伙计身shang daa, daawan hai giao ta shang dangyuansin gueizhao. Wo zai wuli, yubei daawan wufan, kangian Lii huogi aidaa, WO ziu goky hai guei zai dangyuansin, jangchiuching, ching ni lao yuanliang yuanliang ta ba. A! ta buzhuen renching, "Shei fangolai gei wo gi ge rleiz, shuo, do zuei do she!" daadi WO giao ni ni do sheng ie bugan jan. Zai zhe dangr, dangr, ta tunghangdi Gi gingeha lai zhao ta, ba 超 giaozouliao. Ta zouliao, wo gandao Lill huogi
上打打完还他上 当院心 跪着我在屋里,预备 打完 午饭,看见李伙计爱(挨)打, 我就 过去 还跪在当院心, 映(央)求情, 円 你老 原谅 原 谅他吧。啊!他不准(准)人情, "谁 反过来给我几个耳雷子,说, 嘴多舌!"打的我 叫你多 声也不敢言。在这当儿,他 同行的 警察来找他,把他 叫走了。他走了,我赶到李伙genehian, ba ta lachilai. Lii huogi chilai shuo, "Wo naa beiz zonieliao, shou zhejang di ku, zhen meijou banfa." Shiadi di daitoud hueilai ch wufan, ibian chzhao, wo ibian disheng di shuo, "Shao dunggia zhen hen na! ba Lii huogi daadi najang hai shiaguei." Daitoud hengliao liang sheng, chwan fan du shiadi zchuo kyliao. Dunggia di siyuan jou ge Sung Laoliu. Ta zhu zai Dai Bapi di fangz. Sung Laoliu ige gia s-kou ren, ige chiz, igo Tz,
跟前,把他拉起来,李伙计起来 说,"我辈子做(孽)了,受这样 的苦真没有办法。"下地的 大(带)头的回来吃午饭,边吃着, 我 边的(低)声的说,"少东家 真狠哪!把李 把李伙计打的那样 还下跪!"大(带)头的哼了两声, 去了。 吃完饭都下地做活 东家的西院有个宋老六 他住在戴扒皮的房子宋老六 家四口 人, 人, 一个 一个 妻子, 一个儿子,一个 妻子,gueiny, rz siao, ta gueiny sh-chi suel, zhangdi jou gifen rencai, Shao dunggia ke ziu shiangzhongliao, changchang (di) wang ta giali ky, zuo zai kangshang, yong ta na shaimimid janging liuliudi chiaozhao rengia di gueiny, wen Sung Laotaitai, "Ni gueiny doshao sueishu la?" Sung Laotaitai zhdau ta mei anhaosin, ziu mei haochidi hueida, "Sh-wu suei la!" Shao dunggia zhe huei peng dingz liao, ta ziu cuen zai sinli. Na nian dunggi jao laugung, Shao dung-
闺女,儿子小,他闺女十七岁, 长的有有几分人 东家可 就相中了,常常(的)往他 家里去,坐在炕上,用他那 色迷迷的眼睛流流的chiao(瞧)着人家 的闺女,问 老太太,"你闺女 多少岁数啦?"宋老太太知(道) 他没安好心,就没好气的回答, "十五岁啦!" 东家'这回 拼(碰)钉子了,他就存在心里那 年冬季要劳工[伪满拉壮丁], 东gia siangchi eungchian chouhen, ziu ba Sung Laoliu tiaoshangliao, ky dang laogung. Kelian ta gia ziu (zjou) ta i ren zhengchian, Sung Laoliu dang laogung ky bushang ige yue di guangging, ta chiz ziu jaofan ch. Wo zal gia kanghuo, idian dachi bugan chu. Di-san nian chiutian daa liang, gi giao ziu chilai daachang, izh daadao wuhou chichang, jangwan, womn sh-r-san ge tunghangdi du wang cangzli kang kang liang, Dai Bapi zai pangbian kanzhao, shao. "Kan
家想起从前仇恨,就把宋 老六挑上了,去当劳工,可怜 他家就(只有)他一人 。人挣钱, 宋 老六当劳工去不上一个 一个月 的光景,他妻子就 子就要饭吃我 在家扛活,。点大气不敢 的(第)三年秋天打粮,鸡叫 就起来打场,一直打到 午后 起场,杨(扮)完,我们十二三个同 行的都往仓子里扛粮,熟 扒皮在旁边看着,说 "看nimn shaei neng kang!" Womn ke ziu gingsaichilai. Nai huei ba wo leitushiue liao, jangliao bange yue cai haoliao. Na nian dunggi layuechian shiagung, giazhong meijou chliang, chliang guei meijou banfa, ziu bandao Dungkezhongchi Bajantalatuen, dao Bajantalatuen ie mei sha gan, wo gen Baba sh niufen mai. Di-r nian Zhang Lin daa shiatian gen sigiebiz (?) liushueiban. Dao dungtian iu mei sha gan Zhang Lin huei bian shiz, WO gen 请
你们谁能 打!" 我们可就 竞赛起来。那 回把我累吐血 了,养了半个月才好了, 那年冬季胺(腊)月前F I, 家中没有吃粮,吃粮贵没有 办法,就搬到东科中旗巴彦塔 拉屯到巴彦塔拉屯也没啥干, 我跟爸爸拾牛粪卖。的(第)二年。 张林打 夏天跟西借此子(?) 流水班到冬天又没啥干。 张林会福席子,我跟他shiao bian shiz. Sh-gi tian di gungfu ziu tigaoliao. shiaohueiliao. Zeung shiaohuei, shenghuo ziu Kynian chuengi giefanggiun 'da fangung. ba zhongjang daatuei, WO zhe cai deliao giefang, fango shen lai. Ginnian zheng-yue chu-wu na tian, wo zai nenghuei danrhen zweiduei siao dueizhang, kangian Zhu Ting-shi, Di-S takynian dunggi zai Zhenggiatuen zhongshiao nian san ge yue di shu. Zhu Ting-shi gen WO shuo, "Ni niango shu
学 编席子,十几天的工夫就 提高了。 学会了。自从学会, 生活就 去年春季解放军 反攻。 大 把中央打退,我这 得了 解放,翻过身来。今年正月 初五那天,我在农会担任 自卫队(队)小队(队)长,看见朱延喜 第四 他去年冬季在郑家屯 中学 念 三个月的书。朱 廷喜跟我说,"你念过响meijou?" Wo shuo, "Wo niango s-nian, wangliao." Zhu shuo, “Shianzai Zhenggiatuen zhaosheng, fen liang buufen, ibuufen chu-zhong, ibuufen nengminban." Wo shuo, "Nengminban gan sha di?” Ta shuo, “Nengminban sh giao gu-pin neng z-di shiaoshi wei renmin fuwo di benling." Wo iting ziu “Wo ky, wo ky, shiaoshi legiliao. wei renmin fuwu di benling.” Wo wei sha bu ky shiaoshi Sin shehuei di zhsh, gianglai hao wel
没有?”我说, “我念过四年, 忘了。”朱说, “现在郑家屯 招生,分两部分, 部分,一部分初中, 部分农民班”我说,“农民班 干啥的?”他说,“农民班是 叫 雇致农子弟学习为人民 服务的本锁。”我 一听 “我去,我去,学习为 就乐急了。 民服务 的本领"我为啥 为啥不 不去学习 新社会的知识,蒋(将)来好为guangdad laobaishing fuwu. Wo ziu lizh giangiue ky shiao, giue yu dizhu giegi zo douzheng!
wan