江南話新文字概論/文例
第三編 文例
- 詩
- Sinvenz Hyndunq ku（新文字運動歌）
- Zonqxe Nunqmin k Senhueq（上海農民的生活）
- 新聞
- Mmeq seu-k nynin hue siaz（嘸沒手的女人會寫字）
- K'onq-Zeq hiynqkyn k hueqdunq（抗日義勇軍的活動）
- Zonqxe Maqc'anq modaq gaqsaq ny-kunqnin（上海襪廠馬達軋殺女工人）
- 速寫
- Zonqxe k "Siao Piqsan"（上海的“小癟三”）
I Sku
Sin venz Hyndunq ku
Feq seqz,
Cen k'unao,
San manman dacunq cu xisen,
Fonqk'uedeuz cencen hua:
Hanho z diqnenjanq seq,
Vencanq feq diqnenjanq sia,
Hanho taq venz feq jiqjanq,
Nquni gynqnin hoqfeqlez.
Nquni jao seqz, nquni jao hueqmin.
Tanqtao fonqk'uedeuz,
Nec Sin Venz le p'injin.
Diqk z Cunqɥoq hanho-venz k keqmin,
Diqk z tunqfonq huedak keqmin!
新文字運動歌
勿識字，
真苦惱，
三萬萬大眾做犧牲，
方塊頭字直正壞；
閒話是的能樣說，
文字勿的能樣寫，
閒話搭文章勿一樣，
吾伲窮人學勿來事。
吾伲要識字，
吾伲要活命，
打倒方塊頭字，
拿仔新文字來拼音。
的格是中國閒話文字格革命，
的格是東方偉大格革命。
（根據北方話新文字譯出來的）
Zonqxe Nunqmin k Senhueq
Jiqka lao-siao t'unqt'unq cunqdien.
Tunqhianq c'eqlao tanqcinle,
Cunqe siaoc'e feq zeq dunqdien.
****
Hia cunqdien, nianq cunqdien,
Jiqka lao-siao t'unqt'unq cunqdien.
Zienlianq jiq nien tu jiq nien,
Zwt'c zienlianq huanjao kyon dunqdien.
****
Hia cunqdien, nianq cunqdien,
Jiqka lao-siao t'unqt'unq cundien.
Ciac ca-le kao zienlianq,
Dubi nqu leq senlong lang.
****
Hia cunqdien, nianq cunqdien,
Jiqka lao-siao t'unqt'unq cunqdien.
Zka cunqdien mmeq pendien,
Ceqxao mat' zka k dien.
****
Hia cunqdien, nianq cunqdien,
Jiqka lao-siao t'unqt'unq cunqdien.
Feq cunqdien le mmeq van k'iq,
Ceqxao cucunq biqninka k dien.
****
Hia cunqdien, nianq cunqdien,
Jiqka lao-siao t'unqt'unq cunqdien.
Cuc dien cunq kenka k'u,
Cen z jiqnien pic jiqnien nanku.
****
Hia cunqdien, nianq cunqdien,
Cunqdiennin jiqsanq-jiqsw bipoqsiaq.
Sazenkuonq cunqdiennin nenkeu fank'i sen?
Sazenkuong cungdiennin k'uji ku niqkiaq?
上海農民格生活
一家老小統統種田。
東洋赤佬打進來，
種仔小茶弗值銅鈿。
****
爺種田，娘種田，
一家老小統統種田。
錢糧一年多一年，
除脫仔錢糧還要捐銅鈿。
****
爺種田，娘種田，
一家老小統統種田，
借仔債來繳錢糧，
肚皮餓來身上冷。
****
爺種田，娘種田，
一家老小統統種田，
自家種田嘸沒本鈿，
只好賣脫自家格田。
****
爺種田，娘種田，
一家老小統統種田。
弗種田來嘸沒飯吃，
只好租種別人家格田。
****
爺種田，娘種田，
一家老小統統種田。
租仔田種更加苦，
真是一年比仔一年難過。
****
爺種田，娘種田，
種田人一生一世被剝削。
啥辰光種田人能够反起身？
啥辰光種田人可以過好日腳？
（這首詩本來是汪焱君作，原刊生活教育三卷 五期。現在我把牠譯成新文字。删掉兩節，又加上 一節，字句上也更動了一些。）
II Sinven
Mmeq seu-k nynin hue siaz
(T'as-zeu s'yeq 16zeq t'unqsin) Su-lien K'akuf-sang Leso difonq, hiu jiqk xianqhonin k nonnq, minz-kiao Martev, 4sei zenkuonq, lianqcaq seu ze dounqt'leq. Heule laq Gihin Jiyon-li zeuku xynlien, zoqniq hii laq Euk'li di-1c' gihinhioq dahueli piaojien, hynq lianqcaq kiaq siaz leq cusanqhueq. T'inseq, hiik jizonq, maqc, hac ze z Nikolejaf kiaozeu deqbiq cuk'ile-k. Xynlienk zenkuonq z 7 nien.
原文：
（塔斯社四月十六日通訊）蘇聯卡果夫省來 沙地方，某農夫之女麥德符女士，四歲時失去雙 手，經在畸形醫院訓練後，昨在歐克利第一屆畸形學大會中表演以雙足寫字及工作，查麥女士之衣 服及襪鞋等，均由尼可來耶夫教授特製，訓練時間 爲七年。
K'onq-Zeq hiynqkyn k hueqdunq
(Holien-zeu Xarpin 8zeq dienpao) 4zeq zonqponniq 5diencunq, Nqzanq-hyon Xianqhianq-san-k nonmien, hiu Hianq Zinhy seutiho-k k'onq-Zeq hiynqkyn kipaqk nin, deqzon kunqtanq cwcaq laqdiqtaq-k Zeqpen taq "Monceukoq" k kyndei k slinbu, tanqsaq 4k Zeqpen kynkuon, huan c'ianqtao ziak'i tuk c'ianq-ctan. Tentao Zeqpen p'ao kiupin le, Hianq Zinhy k kyndei jikin siasia-jiji baot'leq (Hianq z Tunqpoq K'onq-Zeq Lienkyn k cunqslin jinhue hi ziak'i huet hiukiq concen, suji kiaokuan c'eqmin, meic' tanqcanq, ze lunqt Zeqpen taq "Monceukoq" kyndei ceileceik'i, monqt jaosi.)
原文：
（華聯哈爾賓八日電）四日午前六時，五常縣 向陽山南面，有楊靖宇部之抗日義勇軍數百人，猛 襲駐紮該地之日偽軍司分部，擊斃日軍官四人，並 奪獲槍械無數，待日軍派隊馳救，楊軍則已揚長而 去，按楊係東北抗日聯軍之總司令，以善於遊擊戰 爭著名，每戰皆使日偽軍疲於奔命云。
Zonqxe Maqc'anq modaq gaqsaq ny-kunqnin
Nonz Xueninlu, Zonqxe Maqc'anq k ny-kunqnin Zen Zianqjin, nienki 17sei, zoqniq hoponniq cin kunqc'anq zonqkunq, baoku modaq lenbo-k zenkuonq, hiik gibao koq kyoncin "digioq" sent'i ha bidakcink'i, conc-lianqcon, gaqsonqt ziak'i zunqo Tonqz, kon kik'i-k nin k'oncienleq jiheu, mazanq dinho kik'i, sianq faqc kiu hii c'eqle, hynq c'o. sunqtao Zonqxe Jiyon, kaqc feqtuxiq, hii ziu sit'leq.
原文：
南市徽寧路上海襪廠女工陳祥英，年十七歲，昨日下午三時許進廠工作，經過馬達輪旁時，旗袍 角捲入地軸，致身體帶入，循徊兩轉，輾傷甚重， 當經司機人發覺；立即停機，設法救出，車送上海 醫院醫治，移時即斃命云。
III Soqsia
Zonqxe k "Siao Piqsan"
T'ahianq jikin baotao diensienmoqkon lonqxianq le-leq.
Siaomao nqancin kueqliuliuk monq 4 mieno k'on, sinli cencen k'imen, pon niqt'ien mmeq laotaponk dunqpan, dienc'o dinhole, hiq fikuk'i, tintin tanqtanqk. Ziu diqnenjanq, Siaomao monqtle deuxun-nqanxo.
"C'oq nak nianq, nunq leqlaq cu sazt'i?" Aqkeu zunq heudeu monq hik p'ikulonq t'iqc jiq kia
Siaomao xaqcjiqt'iao. Hueku deu, zenseu k'aokuk'i jiqki. Danz Aqkeu daotk'ua, gyondeu loqck'unq. Hi ziu mok'ile:
"Piqsan!"
"Siao clu!" Aqkeu ha huemo, zeqbi-t'aqlienk.
Siaomao ceizonqk'i, sianqjao paozeu. Aqkeu ziu monq heudeu t'ei. T'eileqt'eik, jiq kiaq daqc mapaok laoc'ianq k kiaqlonq.
"Xaq nqancin, piqsan," laoc'ianq p'inmink hynq k'iliq jiqt'ei.
Aqkeu tiqtiq-c'unqc'unqk, fanfan baq nqanwucw.
"Nunqk nqancin-ni?" Laoc'ianq zwk'i mimao, canqda nqancin zao hi k'on. Kaqc jiqxiq, hi k'onck'on kiaq, hiq hynqk'i so hoiunq-le xe:
"Lao Senpao jao-va?"
"Aqjao k'ontao tunqhianqnin c'eqpin kunqtanq……"
"Laoc'ianq!' Aqkeu t'uc'eq jiqk'eu k'i-le, soqsoq kin k'uta, mayon Siaomao seq. "Jao kua nunqk."
Siaomao nameq zenk'i-hueqhienk siaock'ile: "C'oq nak nianq, ziu jao nunq diqnenjanq. Nunq aqkon ce taq nunqk hia coqtei-leq?"
Lianqkadeu ze mmeq hanho-leq, hilaq zunqsin cuk'i banqjiu-le.
Tintanq-tintanq, hiq z dienc'o. Ziak'i nin zunq c'oclonq ynqhole, caq siconq-k, niu p'iku-k, huan hiu sihianqnin. Siaomao ceizonqn'i, senc'eq seu laq jiqk duk'uedeu t'at'a k menzien:
"T'at'a, paq jiqk, t'at'a……"
Aqkeu k seu ha kenc senc'eqk'i-leq:
"T'at'a paq jiqk!"
Diqk t'at'a t'aojiennenk zao hilaqk lianqcaq meqxeqk seu monqc-jiqmonq, mazanq daoceu seqk'ik biqcon sent'i, jiqniujiqniuk ceuk'leq.
"T'at'a paq jiqk,"
Hii huanz ceu.
"T'at'a paq jiqk."
Hii ceut you-leq.
Siaomao ziak'i seqwonq, monqmonq Aqkeu, cenk hiu jiqtien dunqk'i. "C'oq nak nianq, nunq cunqkue le c'oq nquk meideu, nunq feq k'uji manjiqnqan le?"
Aqkeu minjiqmin cwpo, feq xianq, zianqsaq hi pi Siaomao kenka nanku. Hi zennin, hi feq jintonq ha senc'eq seu-k'i, danz, diqk feqz hi hiuji jao diqnenjanq cu. Hi ha mmeq laotao jiqk dunqpan. Hi cunq xiwonq nenkeu laotao kik, suji, hi zzon jiqk'onkien ninka senc'eq seu, hi ha senc'eq seu-leq. Hi monqjiqmonq Siaomao, hiq tao dienc'ozanlonq bao jiqbao, zaqmeqle, hi soqsoqkin k'uta, mant'ent'enk ho:
"Ky t'at'a! Nquni feq jao jiqzeq ten laq diqtaq-ba."
Lik'ec dienc'ozan, hienc zenhindao zao ziendeu ceu, feq xiaoteq tao sadifonqk'i xao. Aqkeu k seutaq laq Siaomao k kienkonq lonqxianq……
(Diqp'ien soqsia z zunq "T'abaq" pon'yeqk'onlonq xianqciqloqhole, fanjiqzenkunq Sinvenz-k. Nyoncoqce z Cennunq.)
這一篇不用寫出漢字來對照了，讀者們細心地 讀下去，我想是不會有什麼問題的。這篇文章的原 作者是征農先生，本來載在「太白」二卷八期上， 不過我只翻譯了牠的前一半，題目也給換了一個。 （原題目是「都市風光」）
選讀這篇作品，也沒有什麼特別用意，只是因 爲手邊正有着這本舊的雜誌，而這篇速寫又恰巧正 是拿上海「風光」做題材的。不過原作並不全是用上 海土自寫的，所以在譯時，在有些地方，都給更 動了一點。不知道有把原文的意思譯錯了的地方沒 有？