钦定古今图书集成/经济汇编/乐律典/第087卷
钦定古今图书集成 经济汇编 第八十七卷 |
钦定古今图书集成经济汇编乐律典
第八十七卷目录
舞部汇考三
明朱载堉律吕精义二〈论舞学不可废之下 舞图全〉
乐律典第八十七卷
舞部汇考三[编辑]
明朱载堉律吕精义二[编辑]
论舞学不可废之下[编辑]
或问:“君子务本,本立而道生。学舞亦有本乎?”曰:“不执 干羽,空手而舞,舞之本也。是故学舞先学人舞。人舞 有图,出于明《集礼》。宜推广之,为学舞法,庶免长沙纾 令不舒不转之弊也。近代太常所谓雅舞,皆长沙纾 令之遗法,惟《人舞》旧图独不然,犹有古人遗法之万 一焉。学者信而好古可也,述而不作可也。人舞,《周礼》” 谓之小舞。古人十三舞勺,成童,舞象二十而冠,舞《大 夏》。然则除《大夏》外,学舞在未冠之前。故《乐记》曰:“弦歌 干扬,童者舞之。”旧图戴幞帽,则非周制矣。宜图童者 服,庶几为得也。
人舞谱[编辑]
“四势为纲” ,象四端也。
一曰“上转势”,象恻隐之仁。
二曰下转势,象羞恶之义。
三曰外转势象是非之智;
四曰《内转势》,象辞让之礼;
此四势象四端舞谱,谓之“送摇、招邀” ,上转若邀宾之势,下转若送客之势,外转若摇出之势,内转若招入之势。
《八势》为目,象五常三纲也。
一曰转初势,象恻隐之仁。
二曰“转半势”,象羞恶之义。
三曰转周势,象笃实之信;
四曰“转过势象,是非之智”;
五曰“转留势”,象辞让之礼。
此五势,象五常。朱熹《诗传》释“辗转反侧” 四字之义曰:“辗者转之半,转者辗之周,反者转之过,侧者转之留。” 《舞谱》借此四字之义,明古人舞法,转之一言,众妙之门也。
六曰“《伏睹势表》,尊敬于君”;
七曰《仰瞻势》。表亲爱于父。
八曰回顾势表和顺于夫。
此三势象三纲。伏睹势表尊敬,君为臣纲之象;“仰瞻” 势表亲爱,父为子纲之象;“回顾” 势表和顺,夫为妻纲之象。“五常” 三纲,共为之目,总以四端为之纲也。“大袖敛手” ,舞文象也;“小袖展手” ,舞《武》象也。《周礼》所谓“小舞” ,盖此类云。
古人舞谱舂牍图
![古人舞谱舂牍图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic132_-_%E5%8F%A4%E4%BA%BA%E8%88%9E%E8%AD%9C%E8%88%82%E7%89%98%E5%9C%96.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic132_-_%E5%8F%A4%E4%BA%BA%E8%88%9E%E8%AD%9C%E8%88%82%E7%89%98%E5%9C%96.svg.png)
裓
![裓](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic133.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic133.svg.png)
上转转初势图
![上转转初势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic134.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic134.svg.png)
〈立字第一舂〉〈大袖敛手舞名曰康衢舞以立我烝民为其歌谱焉〉
上转转半势图
![上转转半势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic136.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic136.svg.png)
〈立字第二舂〉
上转转周势图
![上转转周势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic138.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic138.svg.png)
〈立字第三舂〉
上转转过势图
![上转转过势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic140.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic140.svg.png)
〈立字第四舂〉
上转转留势图
![上转转留势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic142.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic142.svg.png)
〈立字第五舂〉
上转伏睹势图
![上转伏睹势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic144.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic144.svg.png)
〈立字第六舂〉
上转仰瞻势图
![上转仰瞻势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic146.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic146.svg.png)
〈立字第七舂〉
上转回顾势图
![上转回顾势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic148.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic148.svg.png)
〈立字第八舂〉
下转转初势图
![下转转初势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic150.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic150.svg.png)
〈我字第一舂〉
下转转半势图
![下转转半势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic152.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic152.svg.png)
〈我字第二舂〉
下转转周势图
![下转转周势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic154.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic154.svg.png)
〈我字第三舂〉
下转转过势图
![下转转过势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic156.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic156.svg.png)
〈我字第四舂〉
下转转留势图
![下转转留势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic158.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic158.svg.png)
〈我字第五舂〉
下转伏睹势图
![下转伏睹势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic160.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic160.svg.png)
〈我字第六舂〉
下转仰瞻势图
![下转仰瞻势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic162.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic162.svg.png)
〈我字第七舂〉
下转回顾势图
![下转回顾势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic164.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic164.svg.png)
〈我字第八舂〉
外转转初势图
![外转转初势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic166.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic166.svg.png)
〈烝字第一舂〉
外转转半势图
![外转转半势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic168.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic168.svg.png)
〈烝字第二舂〉
外转转周势图
![外转转周势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic170.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic170.svg.png)
〈烝字第三舂〉
外转转过势图
![外转转过势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic172.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic172.svg.png)
〈烝字第四舂〉
外转转留势图
![外转转留势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic174.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic174.svg.png)
〈烝字第五舂〉
外转伏睹势图
![外转伏睹势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic176.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic176.svg.png)
〈烝字第六舂〉
外转仰瞻势图
![外转仰瞻势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic178.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic178.svg.png)
〈烝字第七舂〉
外转回顾势图
![外转回顾势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic180.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic180.svg.png)
〈烝字第八舂〉
内转转初势图
![内转转初势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic182.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic182.svg.png)
〈民字第一舂〉
内转转半势图
![内转转半势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic184.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic184.svg.png)
〈民字第二舂〉
内转转周势图
![内转转周势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic186.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic186.svg.png)
〈民字第三舂〉
内转转过势图
![内转转过势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic188.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic188.svg.png)
〈民字第四舂〉
内转转留势图
![内转转留势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic190.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic190.svg.png)
〈民字第五舂〉
内转伏睹势图
![内转伏睹势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic192.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic192.svg.png)
〈民字第六舂〉
内转仰瞻势图
![内转仰瞻势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic194.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic194.svg.png)
〈民字第七舂〉
内转回顾势图
![内转回顾势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic196.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic196.svg.png)
〈民字第八舂〉〈莫匪尔极不识不知顺帝之则此三句舞与首句同是故不载〉
上转转初势图
![上转转初势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic198.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic198.svg.png)
〈日字第一舂〉〈小袖展手舞名曰尧民舞以日出而作为其歌谱焉〉
上转转半势图
![上转转半势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic200.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic200.svg.png)
〈日字第二舂〉
上转转周势图
![上转转周势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic202.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic202.svg.png)
〈日字第三舂〉
上转转过势图
![上转转过势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic204.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic204.svg.png)
〈日字第四舂〉
上转转留势图
![上转转留势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic206.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic206.svg.png)
〈日字第五舂〉
上转伏睹势图
![上转伏睹势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic208.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic208.svg.png)
〈日字第六舂〉
上转仰瞻势图
![上转仰瞻势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic210.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic210.svg.png)
〈日字第七舂〉
上转回顾势图
![上转回顾势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic212.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic212.svg.png)
〈日字第八舂〉
下转转初势图
![下转转初势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic214.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic214.svg.png)
〈出字第一舂〉
下转转半势图
![下转转半势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic216.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic216.svg.png)
〈出字第二舂〉
下转转周势图
![下转转周势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic218.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic218.svg.png)
〈出字第三舂〉
下转转过势图
![下转转过势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic220.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic220.svg.png)
〈出字第四舂〉
下转转留势图
![下转转留势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic222.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic222.svg.png)
〈出字第五舂〉
下转伏睹势图
![下转伏睹势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic224.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic224.svg.png)
〈出字第六舂〉
下转仰瞻势图
![下转仰瞻势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic226.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic226.svg.png)
〈出字第七舂〉
下转回顾势图
![下转回顾势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic228.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic228.svg.png)
〈出字第八舂〉
外转转初势图
![外转转初势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic230.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic230.svg.png)
〈而字第一舂〉
外转转半势图
![外转转半势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic232.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic232.svg.png)
〈而字第二舂〉
外转转周势图
![外转转周势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic234.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic234.svg.png)
〈而字第三舂〉
外转转过势图
![外转转过势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic236.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic236.svg.png)
〈而字第四舂〉
外转转留势图
![外转转留势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic238.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic238.svg.png)
〈而字第五舂〉
外转伏睹势图
![外转伏睹势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic240.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic240.svg.png)
〈而字第六舂〉
外转仰瞻势图
![外转仰瞻势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic242.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic242.svg.png)
〈而字第七舂〉
外转回顾势图
![外转回顾势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic244.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic244.svg.png)
〈而字第八舂〉
内转转初势图
![内转转初势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic246.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic246.svg.png)
〈作字第一舂〉
内转转半势图
![内转转半势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic248.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic248.svg.png)
〈作字第二舂〉
内转转周势图
![内转转周势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic250.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic250.svg.png)
〈作字第三舂〉
内转转过势图
![内转转过势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic252.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic252.svg.png)
〈作字第四舂〉
内转转留势图
![内转转留势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic254.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic254.svg.png)
〈作字第五舂〉
内转伏睹势图
![内转伏睹势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic256.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic256.svg.png)
〈作字第六舂〉
内转仰瞻势图
![内转仰瞻势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic258.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic258.svg.png)
〈作字第七舂〉
内转回顾势图
![内转回顾势图](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic260.svg/800px-Imperial_Encyclopaedia_-_Music_-_pic260.svg.png)
〈作字第八舂〉〈日入而息凿井而饮耕田而食此三句舞与首句同是故不载〉《周礼》“乐师掌教小舞。”刘濂谓:“小舞者,或一二佾,或一 二人。”今拟初学舞者二佾可也。干戚羽籥,通皆黑漆, 是为士庶之器。
武舞二佾,每佾二人,各服深衣、幅巾、大带、素履,左手 持黑漆干,右手持黑漆斧,舞为干城腹心发扬蹈厉 之状。引舞二人,服亦如之,各执红缨之旄,乐奏《周南 兔罝》之诗,名曰“《兔罝》之舞。”
文舞二佾,每佾二人,各服深衣、幅巾、大带、素履,左手 持黑漆籥,右手持黑漆翟,舞为退食、委蛇、谦恭揖让 之容。引舞二人,服亦如之,各执白羽之翿。乐奏《召南 羔羊》之诗,名曰《羔羊》之舞。
Public domainPublic domainfalsefalse
本作品原文没有标点。标点是人工智能程序古诗文断句 v2.1创建,并且经由维基文库用户编辑改善的。本站用户之编辑以知识共享 署名-相同方式共享 4.0协议(CC BY-SA 4.0)发布。
欢迎各位持续修正标点,请勿复制与本站版权协议不兼容的标点创作。
Public domainPublic domainfalsefalse